Daags na de aanname van de wijzigingen voor artikel 1:28 BW, de wet op de geslachtsregistratie, kwam het VUmc met de melding: “We hebben miljoenen extra nodig want we kunnen de zorg niet financieren”. En vandaag kwam de pers met een update. Het ligt uiteraard weer heel anders. Hier in het kort de problemen en de doodsimpele oplossing.
Het is juist dat het VUmc plotseling geen geld meer heeft voor de diagnose. Dat komt omdat totnutoe het ziekenhuis dat altijd (grotendeels) betaalde. Er is namelijk geen DBC (Diagnose Behandel Combinatie) voor. En zorg die geen DBC heeft wordt niet vergoed. Voor “trans” bestaat sowieso geen DBC maar de andere onderdelen kunnen weggemoffeld worden onder andere bestaande zaken als mastectomie, baarmoederverwjidering, en voor degenen die een vervrouwelijkingsproces kiezen zijn er eveneens codes. Er is ook een “DBC trans” in de maak en Transvisie Zorg is er bij betrokken.
Omdat de verzekeraars geen geld bieden, VWS geen regels heeft (want er is geen DBC) moet het genderteam maar zien hoe ze aan hun geld komen. Dat was dan totnutoe voornamelijk via het ziekenhuis zelf. Maar onder druk van de bezuinigingen heeft de directie van het VUmc besloten de geldkraan dicht te draaien. Dat leidt natuurlijk tot vragen: Waarom zorgt directie/bestuur VUmc niet voor een overgang of een andere oplossing? Wist het genderteam niet dat dit ging gebeuren? Wat hebben ze zelf geprobeerd om aan geld binnen te halen eerder, om de zaken netjes te regelen? Het vorig jaar gestarte proces voor een DBC had bijvoorbeeld al een paar jaar eerder zullen starten. Ook is het bestuur van het genderteam opgestapt in het conflict. Of het nu het bestuur, de ziekenhuisdirectie, of het genderteam is, dit riekt ernstig naar onbehoorlijk bestuur.
Het kan anders
Er ligt namelijk al lang een model voor een andere benadering van de transzorg. Daar wordt al jaren voor geknokt, zijn het in Nederland niet zo luid en niet zo sterk. Nederland heeft dan ook geen politiek actieve transgemeenschap. In Spanje is er sinds 2010 een op de lokale situatie toegespitst model beschikbaar. In Schotland heeft de cliënt het voor het zeggen wat noodzakelijk is, niet de staat.
Het alternatieve model gaat uit van depathologisering, demedicalisering en emancipatie. Van deze trits houdt TNN zich alleen met emancipatie bezig. En Transvisie een beetje met het genderteam (die zaten zelfs in hun bestuur).
Praktisch houdt het alternatieve model in:
- Gelijke behandeling, gelijke rechten voor trans- en niet-trans mensen
- Geen diagnose van genderidenteitsstoornis/genderdysforie: trans is alleen een stoornis omdat het zo gedefinieerd staat. Weg ermee dus, heeft de holebi’s ook geen windeieren gelegd.
- Trans is geen psychische afwijking: uit nationale ziekteclassificaties halen dus
- Transgenders serieus nemen in hun behoeften en wensen (dus ook irreële verwachtingen temperen)
- “A la carte” zorg aanbieden: niet iedereen wil een zelfde behandeling
- De vrijgekomen tijd stoppen in behandeling van wie dat nodig heeft wegens klachten als depressie, angsten e.d. (dat is niet iedereen)
- Medische zorg op basis van informed consent (“Ik begrijp waar ik aan begin en neem daarvoor de verantwoordelijkheid”, na uitleg)
- Opname van gender- en seksuele diversiteit in opleidingscurricula (ook nascholing dus) van medici, psychologen, sociaal werkers …
- Opname genderidentiteit en genderexpressie in wetgeving als non-discriminatiegronden en zorgen voor naleving. In de EU is het al zover.
- Nadruk op emancipatie en demedicalisatie: net als met holebi’s ligt het probleem vooral in hoe de samenleving tegen transgenders aankijkt.
Kortom: het VUmc heeft nauwelijks meer geld nodig, het bestaande budget moet vooral anders besteed worden.
.