Mede dankzij Vreerwerk heeft de Alkmaarse rechtbank op 28 maart jl. recht gedaan aan de wens van Maya Posch om als vrouw te boek te staan vanwege haar hermafroditisme. Hiervoor hoeft ze geen geslachtsveranderende of -corrigerende behandeling te ondergaan. Dit is de eerste uitspraak met “misslag” als basis sinds jaren en naar het zich laat aanzien de eerste voor een hermafrodiet sowieso in Nederland.
Verzoeken totnutoe zijn allemaal gebaseerd op gebruik van artikel 28: de aanvrager is geregistreerd als man en wil geregistreerd staan als vrouw, en heeft bewijs van onvruchtbaarheid/geslachtsverandering. Vreerwerks advies aan de advocaat artikel 24 te gebruiken blijkt juist te zijn geweest. Het advies van de minister is ook op onze input gebaseerd.
Maya is zich al lang bewust van haar hermafrodiet zijn. Zoals ze schrijft op haar blog:
I was mistaken for, and raised as a boy because my intersexuality (female with incomplete female and mostly complete male sexual organs in my case) wasn’t recognized after birth. After my fifth year I began to withdraw into myself, mostly due to my giftedness and general discomfort with my environment. For the next 19 years I would avoid any social interactions, live without friends and reject any physical contact with another human being. Before puberty my emotional development pretty much grinded to a halt.
Ze is altijd van het kastje naar de muur gestuurd. Haar zwerftocht door medisch Nederland is voor haar traumatiserend verlopen. Het VUmc genderdysforie-zorgteam wilde haar niet helpen tenzij ze zich voor genderdysforie zou inschrijven. Wat ze niet had. Ze beschrijft dat deze bezoeken ernstig zijn misgelopen en dat ze niet is gerespecteerd. Ook het UMCG wilde haar niet helpen met de officieel vereiste onvruchtbaarheid, zonder dat ze zich als trans identificeerde. Het AMC diagnostiseerde haar zeer stigmatiserend met “autoparagynecofilie”: het idee van jezelf hebben dat je vrouw bent maar dat niet zijn. Iets wat transgenders nogal eens wordt aangepraat door psychiaters uit de stal van Zucker en Green.
Zoals ieder die de innerlijke zekerheid heeft anders te zijn dan hoe ze opgevoed zijn, ging
Maya op zoek naar waar het dan wel in ligt. Het is stuitend om te zien hoe groot het gebrek aan respect voor cliënten is bij de geraadpleegde Nederlandse medische specialisten: niet luisteren naar de patiënt. Nu zijn er talloze transgenders die het beter kunnen verkroppen als ze intersekse zijn dan dat ze trans zouden zijn – zo groot is het stigma daarop en zo onbekend is de situatie van intersekse personen. Maar hier is toch ook sprake van bevooroordeeldheid en van niet serieus nemen.
Haar advocaat vertelde haar dat deze onvruchtbaarheid noodzakelijk was om van geslacht te kunnen veranderen voor de wet in Nederland. Zeer waarschijnlijk heeft men het dan over artikel 1:28 BW, het “transen-artikel”. Maar dat is er helemaal niet voor intersekse-personen!
Wie als vrouw door het leven gaat met papieren die zeggen dat je man bent, komt in stressvolle situaties terecht, levert je afwijzingen bij sollicitaties, moeilijkheden bij opleidingen (registreren je met de officiële gegevens en meer). Leven in een genderrol die anders is dan wat je papieren zouden aangeven, maakt je kwetsbaar. Daarbij maakt het niet uit of je trans* bent of intersekse.
Ooit is artikel 1:24 BW in het leven geroepen om een misslag in opdracht van de Officier van Justitie een “misslag” te kunnen corrigeren. In dit geval stelt de OvJ echter dat er in eerste instantie géén sprake is van misslag omdat er geen zichtbare afwijking van het toegegwezen geslacht is. Maar doordat het alternatief voor transseksuelen geldt, blijft er weinig anders over. En uiteindelijk is dit toch waar het misslag artikel voor bedoeld is. Dit artikel is blijkens een search op rechtspraak.nl nog niet eerder gebruikt in deze context. Alleen voor de zaak van de persoon die geen vervangende geslachtsvermelding maar alleen een doorhaling wilde, geen treffers op. In die zin is dit dus een belangrijke rechtszaak.
Ook stelt de rechter hier duidelijk dat voor intersekse geen medische aanpassing nodig is. Er is overtuigend bewijs dat Maya intersekse achtergrond heeft en dus kan ze veranderen. Het antwoord van de minister van OCW (verantwoordelijk voor emancipatie) en de staatssecretaris voor V en J op Kamervragen (KST 2266, 201-11) van de leden Marcouch en Klijnsma is duidelijk:
De minister heeft voorts opgemerkt dat indien sprake is van interseksualiteit het vereiste van een geslachtsveranderende operatie niet aan de orde is.” (zaak 134472/ FA RK 12-18).
Met geen woord wordt gerept over het feit dat Maya operatief onvruchtbaar is gemaakt evengoed. Voor de rechtbank had ze dit ook kunnen nalaten. De implicatie voor intersekse is hier natuurlijk dat er een juridisch precedent ligt dat gebruikt kan worden waar een rechter of OvJ eist dat er wel sprake is van onvruchtbaarheid. De huidige versie van artikel 28 is niet van toepassing voor intersekse. Hopelijk zal het vernieuwde artikel 28 ook voor intersekse personen gaan gelden zodat hun melding dat ze zich “duurzaam” anders voelen dan de registratie aangeeft, voldoende is om hun geboorteacte te wijzigen en er geen verdere gang langs medici nodig is om een nadere grond te bewijzen.